مسابقات موتور سواری در جهان از سالهای گذشته انجام میشود و در پیستهای مختلف و کشورهای متفاوتی نیز برگزار شده است. در چندین سال پیش، موتور اختراع شد به نام موتور کراس که در اوایل شخصی آن را نمیشناخت و فقط در بریتانیا مورد استفاده قرار گرفت. اما به مرور زمان و توسعههایی که برای این موتور سیکلت انجام شد، به آن قدرت لازم را برای برگزاری مسابقات داد که در ابتدا رانندگان زیادی برای مسابقه دادن وجود نداشت. از سال ۱۹۲۴ به بعد، مسابقات موتور کراس به طور منظم و دقیق برگزار میشد و رانندگان آن نیز بیشتر شدند که مسابقات جهانی را به وجود آورد. در ادامه این مطلب از سایت یدک تیمچه، مرکز خرید لوازم جانبی موتور با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره موتور کراس به دست آورید.
تاریخچه موتور کراس
موتور کراس برای اولین بار در بریتانیا در مسابقات تریال (Trial) موتور سیکلت رونمایی شد، مانند اولین دوره آزمایشی فصلی باشگاههای موتور سواری در سال ۱۹۰۹ و آزمایش شش روزه اسکاتلند که در سال ۱۹۱۲ آغاز شد. بعد از اینکه سازمان کلی دردسر دست کردند و چون و چرا آوردند، یک مسابقه زودهنگام برگزار شد که با توجه به طرفداران و رای اکثر افراد برای تصویب این مسابقات، موتوکراس به وجود آمد. کلمه “موتوکراس” که در بریتانیا به عنوان مسابقات اسکرامبل (Scramble) شناخته میشود، با ترکیب کلمه فرانسوی برای موتور سیکلت یا به اختصار موتو (moto) با “کراس کانتری” به وجود آمده است.
رسمیت موتوکراس
اولین مسابقه اسکرامبل در شهر کامبرلی (Camberley)، ساری (Surrey) در سال ۱۹۲۴ انجام شد. در طول دهه ۱۹۳۰، این ورزش محبوبیت خود را افزایش داد، به ویژه در بریتانیا که تیمهایی از شرکتهای کوچک بیرمنگام (BSA)، نورتون (Norton)، مچلس (Matchless)، راج (Rudge)، و ای جی اس (AJS) در مسابقات با یکدیگر رقابت کردند. موتور سیکلت آفرود آن دوران با موتور سیکلتهایی که در خیابان استفاده میشدند، تفاوت چندانی نداشتند. رقابت شدید بر سر زمینهای ناهموار منجر به پیشرفتهای فنی در موتور سیکلتها شد.
سیستم تعلیق جدید
در اوایل دهه ۱۹۳۰، کمکها و سیستم تعلیق سفت و سخت جای خود را به سیستم تعلیق جدیدتری دادند که انعطاف بالایی داشته و بسیار نرمتر بودند. سپس در سالهای بعد سیستم تعلیق دوشاخهای در عقب در اوایل دهه ۱۹۵۰ ساخته و از آنها بر روی موتور سیکلتها بهره برده شد. در دورهای پس از جنگ جهانی دوم این مسابقات تحت سلطه شرکت اسلحه سازی بیرمنگام (BSA) بود که به بزرگترین شرکت موتور سیکلت سازی در جهان تبدیل شده بود. سوارکاران BSA در طول دهه ۱۹۴۰ بر مسابقات بین المللی تسلط داشتند که قهرمانیهای زیادی برایشان به همراه داشت.
در سال ۱۹۵۲ فدراسیون جهانی موتور سواری (FIM)، که یک نهاد تعیین کننده بود، مسابقات قهرمانی اروپا را با استفاده از محدودیت حجم موتور ۵۰۰ سیسی راه اندازی کرد. سپس در سال ۱۹۶۲ مسابقات جهانی ۲۵۰ سیسی برگزار شد. در سال ۱۳۶۶ موتورهای کراس به کشورهای دیگری راه یافته بودند و افراد معروف نیز از آنها استفاده میکردند که باعث بیشتر شدن محبوبیت آنها شد.
ورودی ژاپنیهای به عرصه موتوکراس
تولید کنندگان موتور سیکلت در ژاپن از اواخر دهه ۱۹۶۰ شروع به، به چالش کشیدن کارخانههای اروپایی برای برتری در دنیای موتور کراس کردند. سوزوکی اولین قهرمانی جهان را برای یک کارخانه ژاپنی با جوئل رابرت (Joël Robert) در مسابقات ۲۵۰ سیسی در سال ۱۹۷۰ به دست آورد. اولین رویداد موتوکراس در سال ۱۹۷۲ در استادیوم کولیسئوم لس آنجلس (Los Angeles Coliseum) برگزار شد و توسط مایک گودوین و تری تیرنان، رئیس وقت انجمن جهانی آلبرتا (AMA) تبلیغ شد. برنده این مسابقات مارتی تریپس ۱۶ ساله بود. این رویداد راه را برای رویدادهای موتور کراس استادیومی که به عنوان سوپرکراس (Supercross) شناخته میشوند، هموار میکرد. در سال ۱۹۷۵ مسابقات جهانی ۱۲۵ سیسی معرفی شد.
تکنولوژی جدید برای انواع موتور کراس
از اواخر دهه ۱۹۷۰ تا اوایل دهه ۱۹۹۰، تولید کنندگان موتورسیکلتهای ژاپنی در یک دوره رونق بازار موتورهای کراس را در دستشان داشتند. سیستم دو زمانه معمولی هوا و سیستم تعلیق عقب دوگانه و دوشاخههای جلو تلسکوپی جای خود را به سیستمهایی که با آب خنک میشدند و سیستم تعلیق عقب تک ضربه گیر و چنگالهای جلو وارونه دادند. اگرچه پیشرفت فناوری موتورهای دو زمانه تمرکز اصلی سازندگان موتورسیکلت ژاپنی تا اواسط دهه ۱۹۹۰ بود. علاقه دوباره به ساخت یک موتور سیکلت کراس رقابتی و سبک وزن با موتور چهار زمانه در بین چندین برند دیده میشد که یاماها نیز جزور آنها بود.
تغییرات حجم موتور
برای الهام بخشیدن به تحقیق و توسعه فناوری مسابقات موتور کراس چهار زمانه، انجمن موتورسواران آلبرتا (AMA) که نهاد حاکم بر ورزش موتور سیکلت در آمریکا است، محدودیت مجاز را برای موتورهای چهار زمانه در AMA Supercross و Motocross 125 و ۲۵۰ سیسی را افزایش داد. مسابقات قهرمانی با توجه به قدرت نسبی یک موتور چهار زمانه در مقایسه با موتور دو زمانه در آن زمان، محدودیت جابجایی موتور کراس به این صورت بود که موتورهای ۱۲۵ سیسی به ۲۵۰ سیسی و ۲۵۰ به ۵۵۰ سیسی تغییر یافت.
نمونه اولیه برند یاماها
در سال ۱۹۹۷، یاماها از نمونه اولیه موتور سیکلت چهار زمانه ۴۰۰ سیسی به نام YZM 400 رونمایی کرد که در مسابقات قهرمانی جهانی موتور کراس FIM معرفی شد. این موتور سیکلت اولین بار در سال ۱۹۹۷ در ایالات متحده عرضه شد، جایی که داگ هنری (Doug Henry)، موتورسوار یاماها فکتوری ریسینگ (Yamaha Factory Racing)، در فینال سوپرکراس آلبرتا (AMA Supercross Finale) در سال ۱۹۹۷، با موتورسیکلت چهار زمانه قهرمان شد. پس از عرضه مدل تولیدی YZ400F توسط یاماها در سال ۱۹۹۸، هنری برنده مسابقات قهرمانی موتور کراس ۲۵۰ AMA شد و اولین کسی بود که عنوان بزرگ AMA Motocross را با موتور سیکلت چهار زمانه بدست آورد.
این موفقیت، تولید کنندگانی مانند هوندا، کاوازاکی و سوزوکی را وسوسه کرد تا موتور سیکلتهای موتور کراس چهار زمانه خود را توسعه دهند. تا سال ۲۰۰۶، هر تولید کنندهای شروع به رقابت با موتورهای چهار زمانه در کلاسهای AMA 125 (FIM MX2) و ۲۵۰ (MX1) کرده بود.
مسابقات قهرمانی فدراسیون جهانی موتور سواری
مسابقات جهانی موتور کراس جایزه بزرگ FIM عمدتا در اروپا برگزار میشود، اما شامل رویدادهایی در آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، آسیا، استرالیا و آفریقا نیز است. این سری مسابقات موتور کراس سوارکارانی از سراسر جهان دارد. سه کلاس برای این سری مسابقات وجود دارد: MXGP برای موتورهای ۴۵۰ سیسی، MX2 برای موتورهای ۲۵۰ سیسی و MX زنان برای موتورهای آزاد.
مسابقات قهرمانی انجمن جهانی آلبرتا
مسابقات قهرمانی موتور کراس AMA از اواسط ماه مه آغاز شده و تا اواخر آگوست ادامه دارد. مسابقات قهرمانی شامل دوازده دور در دوازده پیست اصلی در سراسر قاره آمریکا است. در این مسابقات سه کلاس وجود دارد: کلاس موتور کراس ۲۵۰ سیسی برای موتورهای ۴ زمانه و ۱۵۰ تا ۲۵۰ سیسی، کلاس موتور کراس ۴۵۰ سیسی برای موتورهای ۴ زمانه ۲۵۱ تا ۴۵۰ سیسی و کلاس ۲۵۰ سیسی زنانه که از قوانینی مشابه با ۲۵۰ سیسی مردان استفاده میکنند.
مسابقات موتور کراس ملتها
مسابقات سالانه ملتها یا (Motocross des Nations) در پایان هر سال برگزار میشود که سری مسابقات قهرمانی ملی و جهانی است. این مسابقه شامل تیمهایی متشکل از سه سوارکار به نمایندگی از کشورهای مختلف هستند که هر سوارکار در کلاس متفاوتی (MX1، MX2 و Open) رقابت میکند. سه موتور وجود دارد که در هر موتور در دو کلاس با یکدیگر رقابت میکنند. مکان برگزاری این مسابقات هر سال تغییر میکند. ایالات متحده، بلژیک و بریتانیا بزرگترین موفقیت را در مسابقات موتور کراس ملتها داشتهاند.
مسابقات موتور کراس بریتانیا
مسابقات قهرمانی موتور کراس بریتانیا، رقابت اصلی آفرود بریتانیا است و در کلاسهای MX1 و MX2 سازماندهی شده است. MX1 برای موتور سیکلتهای ۲۵۰ سیسی تا ۴۵۰ سیسی (با موتورهای چهار زمانه) و MX2 برای موتور سیکلتهای چهار زمانه ۱۷۵ سیسی تا ۲۵۰ سیسی است. در سال ۲۰۰۷ یک کلاس جوانان اضافی، کلاس MXY2، در دورهای انتخابی به برنامه اضافه شد.
آشنایی با انواع سبکهای موتور کراس
موتور کراس مسابقات و سبکهای مختلفی از موتور سواری را دارا است که لذت آن را چندین برابر میکند. در ادامه میتوانید با انواع سبکهای موتور کراس آشنا شوید.
فری استایلحتما بخوانید: بهتر است بعد از مدتی موتور سیکلت خود را بفروشیم یا تعویض کنیم؟
فری استایل موتور کراس یا Freestyle Motocross (FMX)، یک نوع نسبتا جدید از سبک سوپرکراس است که توسط قهرمان آفریقای جنوبی، مارکو آرزی (Marco Urzi) به وجود آمده است. این سبک فعلا مسابقهای ندارد، اما مهارتهای زیادی را به چالش میکشد و برای وارد شدن به این سبک، مهارتهای آکروباتیک زیادی لازم است. حرکات آکروباتیک در حین پرش از موتور کراس تمرکز بالایی میخواهد، بنابراین تمرکز یکی از ارکان اصلی این سبک است. برنده مسابقات مهارت توسط گروهی از داوران انتخاب میشود. سوارکاران بر اساس سبک، سطح سختی ترفند، بهترین استفاده از مسیر و اغلب، واکنشهای جمعیت امتیاز میگیرند.
سوپر موتو
سوپرموتو سبک دیگر و پیچیدهای است که از موتور کراس نشات گرفته است. مسیرهای این سبک متشکل از سه بخش است که خاکی مسطح، موانع خاکی و جاده آسفالته را شامل میشود. دوچرخهها دارای لاستیکهای مخصوص مسابقه جادهای با آج شیاردار هستند تا هم در سطح آسفالت و هم در خاک کنترل لازم را داشته باشند. برخی از مسیرهای این رویداد دارای پرش، دریفت و صداهایی مانند پیستهای موتور کراس هستند. برای رویدادهای خاص، مسیر سوپرموتو ممکن است دارای رمپهای فلزی برای پرشها باشد که میتوان آنها را جدا کرد و به مکانهای دیگر برد. مسابقات سوپرموتو ممکن است در مسیرهای گوکارت تغییر یافته، مسیرهای مسابقه جادهای یا حتی مسیرهای مسابقه خیابانی برگزار شود. کلاسهایی نیز برای کودکان مانند کلاس ۸۵ سیسی وجود دارد.
سوپرموتو در اواخر دهه ۱۹۷۰ در ایالات متحده آغاز شد، زمانی که روزنامه نگار تلویزیونی گوین تریپ (Gavin Trippe) یک رویداد مسابقهای را تصور کرد که ثابت کند، بهترین موتور سیکلت سوار کیست. از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۵، او رویدادی سالانه به نام سوپر بایکرز را ترتیب داد، که در آن سوارکاران برتر از سه رشته، پیست مسطح، مسابقات جادهای، و موتور کراس با موتور سیکلتهای تیونینگ شده در مسیرهای ویژه در برنامه تلویزیونی مسابقه میدادند.
ای تی وی / کواد موتوکراس
در سرتاسر ایالات متحده و بریتانیا تعداد زیادی باشگاه مسابقه چهارگانه با بخشهای اندرو (Enduro) و کوادکراس وجود دارد. مسابقات GNCC در حدود سال ۱۹۸۰ آغاز شد و شامل مسابقات اسکرامبل و نوع اندرو میشود. تا به امروز، این رویدادها عمدتا در بخش شرقی ایالات متحده برگزار میشود. مسابقات GNCC دارای انواع مختلفی از موانع مانند، تپه نوردی، عبور از رود و چوب، جادههای خاکی و مسیرهای پر درخت است.
سوپرکراس
سوپرکراس یک سبک دیگر از موتورهای کراس است که شامل موتورسیکلتهای آفرود با کارایی بالا در مسیرهای خاکی ساخته شده با پرشهای تند و موانع است. در مقایسه با موتور کراس معمولی، مسیرهای سوپرکراس معمولا مسیرهای مستقیم کوتاهتر و پیچهای تنگتر دارند. مسابقات سوپرکراس حرفهای تقریبا در استادیومهای حرفه ای بیسبال و فوتبال برگزار میشود.
سایدکار کراس
مسابقات اتومبیلهای جانبی، معروف به سایدکار کراس (Sidecarcross) از دهه ۱۹۵۰ وجود داشته است، اما از اواسط دهه ۱۹۸۰ محبوبیت خود را کاهش داده است. این سبک در اروپا طرفداران زیادی دارد و تعداد کمی از آنها در ایالات متحده، نیوزلند و استرالیا دنبال میشوند. رویداد لیگ برتر، مسابقات قهرمانی جهانی سایدکار کراس، تنها در پیستهای اروپایی و توسط اروپاییها برگزار میشود.
پیت بایک و مینی موتور کراس
دوچرخههای پیت یا پیت بایک، موتورسیکلتهای کوچکی هستند که شرکتکنندگان در رویدادهای ورزشهای قدرتی از آنها برای چرخیدن در اطراف پیتها استفاده میکنند، که مکانهایی هستند که وسایل نقلیه پشتیبانی تیم در آن قرار دارند. اخیرا، آنها در مسابقاتی که در پیستهای سوپرکراس یا موتور کراس برگزار میشوند، استفاده شدهاند. از سال ۲۰۰۴، سازندگانی مانند تامپ استار (Thumpstar) شروع به طراحی، ساخت، واردات و فروش این پیت بایک و مینی موتور کراس کردهاند. این موتورها از دیگر مدلهای کراس ارزانتر هستند.
سخن پایانی
در این مطلب از وبلاگ یدک تیمچه با شما کاربران گرامی همراه بودیم و درباره موتور کراس یا موتوکراس اطلاعاتی را در اختیارتان گذاشتیم. راندن موتور سیکلت کمی سخت است، زیرا وزن بالایی داشته و تعادل نسبتا کمی دارد که باعث میشود رانندگان آماتور و تازهکار نتوانند به خوبی با آن کار کنند. بنابراین میتوان گفت که برای کار با این موتور سیکلت نیاز به تمرین زیادی است که بعد از آن میتوان وارد سبکهای مختلف موتور کراس شد. رانندگان که در مسابقات موتور کراس میبینید که موتور را به آسانی کنترل میکنند و قابلیت انجام حرکات نمایشی نیز دارند، تجربه بسیار بالایی در کار با موتور کراس داشتهاند.
منبع:
دمت گرم ازمتالب.موتور كراس
سلام شاهین جان، خوشحالم که خوشت اومد